Każdy rodzic chce dla swojego dziecka jak najlepiej. Nie zawsze jednak dobre chęci i starania rodziców są faktycznie tym czym potrzebuje dziecko. Bardzo często podejmowanie działania bardziej szkodzą niż pomagają. Zobacz, jakie są najczęstsze błędy wychowawcze popełniane przez rodziców.
Czym jest błąd wychowawczy?
Definicji błędu wychowawczego jest tak dużo jak ludzi. Każdy ma swój pogląd na to co trzeba, a czego nie należy robić w procesie wychowawczym. Naukowe spojrzenie na błąd wychowawczy mówi, że jest to to takie zachowanie wychowawcy, które stanowi realną przyczynę (lub ryzyko) powstania szkodliwych dla rozwoju wychowanka skutków. (wg Antoniny Guryckiej).
Konsekwencje błędów wychowawczych
Błędy wychowawcze, tak jak i każde inne mają swoje konsekwencje. Lapsusy popełniane przez rodziców mogą bowiem, stanowić zagrożenie dla prawidłowego rozwoju osobowości dziecka. Dzieje się tak szczególnie wtedy gdy błędy nie są eliminowane i są stałym elementem wychowania.
Najczęstsze błędy wychowawcze rodziców
Nie ma rodziców idealnych, nawet Ci najlepsi i najbardziej starający się popełniają błędy. Co odważniejsi specjaliści forsują teorie, że każdy rodzic popełnia błąd co kilka sekund. Jakie są te najbardziej popularne?
Błąd nr 1: wpajanie błędnych przekonań
Wielu rodziców przekazuje swoim dzieciom przekonania, które w znaczący sposób mogą utrudniać im funkcjonowanie w społeczeństwie. Przekonania takie jak: musisz być najlepszy, dla wszystkich musisz być miły, nie możesz okazywać negatywnych emocji destrukcyjnie wpływają na dzieci i uczą ich złych zachowań. Wysłanie wyżej wymienionych komunikatów obniża również w dziecku poczucie wartości, a dlaczego jest ono ważne i jak je budować przeczytacie TUTAJ.
Błąd 2 – unikanie konsekwencji
Rodzice rzadko kiedy mogą się oprzeć prośbą własnych dzieci. A one doskonale to wykorzystują. Zdolności manipulacyjne u najmłodszych są bardzo wysoko rozwinięte. Mogą wymusić na Tobie nie tylko kupienie nowej zabawki, ale i uniknięcie kary za przewinienie. Jako rodzic powinieneś jednak uczyć dziecka konsekwencji, wdrażać zasady, które będziesz egzekwować. Częste zmiany zdania ze strony rodziców sprawiają, że dziecko uczy się, że zawsze można nagiąć zasady, bo może i tym razem mu się “upiecze”. Jeśli nie chcesz popełnić tego błędu ucz dziecko, że reguł zawsze trzeba przestrzegać i nie ma od nich odstępstwa. Pokazuj, że zasady są nie po to, aby je łamać, ale po to, aby zapewniać bezpieczeństwo, kontrolę i przewidywalność.
Błąd nr 3 – brak uwagi
W dzisiejszym świecie brakuje czasu na wszystko, wielu rodzicom brakuje go również na zauważenie własnego dziecka. Dostrzegają oni tylko jego przewinienia i błędy, zamiast skupiać się na dobrym zachowaniu. Pamiętaj, że dzieci lubią być chwalone, doceniane i zauważane nie tylko wtedy gdy coś spsocą.
Błąd nr 4 – komunikacja na ty
Dobra komunikacja to podstawa każdej relacji, również tej na linii rodzic-dziecko. Jednym z podstawowych błędów rodziców jest brak rozmowy z dzieckiem. Pomijanie go w podejmowaniu decyzji i ustalaniu planu dnia. Oprócz rozmowy ważny jest też sposób przekazywania komunikatów. Należy unikać tych zaczynających się i skupiających się na ty (czyli np. ty nie posprzątałeś pokoju, czemu ty się tak zachowujesz, jesteś niegrzeczny), a przejść na komunikację skupioną na ja (czyli np. nie pobawię się z tobą, bo jestem zmęczona, jestem smutna, jak tak się zachowujesz, jest mi przykro, że uderzyłeś dziś brata).
Błąd nr 5 – zrobię to lepiej
Wielu rodziców boryka się z przekonanie, że zrobi coś lepiej niż dziecko. Obiektywnie pewnie tak jest :). Jednak prowadzi to do poważnego błędu, jakim jest wyręczanie malucha ze wszystkich obowiązków i chronienie go na siłę. W przyszłości będzie to skutkować bierną postawą oraz wyuczoną bezradnością. Dziecko, za które rodzic wykonuje wszystkie działania będzie miało również trudności z poradzeniem sobie z problematycznymi sytuacji oraz może źle znosić porażki. Dlatego pomagaj dziecku w jego obowiązkach tylko wtedy kiedy twoja interwencja jest faktycznie niezbędna.
Błąd nr 6 – rób co mówię
W wielu sytuacjach rodzice wymagają od dziecka bezwzględnej dyscypliny. Brak dostosowania się do zasad wiąże się bardzo często z mniejszymi lub większymi karami. Pamiętaj jednak, że żelazna dyscyplina w imię zasady zrób tak, bo tak mówię nigdy się nie sprawdza. Posłuszeństwo dziecka powinno wynikać ze zrozumienia ustalonych reguł, a nie z obawy przed karą.
Błąd 7 – Musisz być taki jak wszyscy
Porównywanie i oczekiwanie od dziecka niemożliwego to jeden z najczęstszych błędów. Rodzice chcą, aby ich dziecko było idealne i doskonałe we wszystkim. Tymczasem nie jest to możliwe. Mali geniusze zdarzają się bardzo rzadko. Pamiętaj, że twoje dziecko nie musi być jak wszyscy. To, że większość dzieci uwielbia czekoladę to nie znaczy, że twoje nie może zajadać się kiełkami czy sałatą. Wspieraj indywidualność i pozytywne cechy u swojej pociechy. Równocześnie pamiętaj, żeby nie ignorować problemów, które może mieć twoje dziecko. Jego nadpobudliwość nie zawsze może być indywidualną cechą charakteru, a bardzo często zaburzeniem, z którym należy udać się do specjalisty.
Wychowanie dziecka to trudny proces, w trakcie którego bardzo prosto o popełnienie błędu. Przed ich popełnianiem nie ustrzeże się żaden rodzic. Tak jak nie ma idealnych dzieci, tak i nie ma idealnych rodziców. Warto jednak uświadomić sobie i wyeliminować u siebie te podstawowe błędy wychowawcze.